Το ρελέ διαφυγής η ρελέ διαρροής ή αντιηλεκτροπληξιακός διακόπτης ή ηλεκτροστόπ (έτσι το έχουν ονομάσει στα Χανιά) είναι ένα ηλεκτρολογικό υλικό το οποίο τοποθετείται και συνδέεται στον ηλεκτρικό πίνακα της οικίας ή του επαγγελματικού χώρου από αδειούχο ηλεκτρολόγο.
Στο Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 το οποίο ορίζει τους κανόνες μελέτης, κατασκευής και ελέγχου των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων αναφέρεται ως διάταξη διαφορικού ρεύματος. Πρόκειται για ένα παγκόσμια καταξιωμένο και αξιόπιστο ηλεκτρολογικό υλικό που προστατεύει από τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας και πυρκαγιάς από ηλεκτρικά αίτια .
Πως λειτουργεί: Ελέγχει διαρκώς το ρεύμα που έρχεται από την ΔΕΗ και το οποίο κυκλοφορεί στη φάση ή στις φάσεις και στον ουδέτερο στα οποία έχει συνδεθεί. Μόλις διαπιστώσει ότι ηλεκτρικό ρεύμα διαφεύγει – διαρρέει προς την γη διακόπτει αυτόματα την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτό μπορεί να συμβεί αν κάποια ηλεκτρική συσκευή για παράδειγμα ένα ηλεκτρικό σίδερο που τροφοδοτείται από μια πρίζα που ελέγχεται από το ρελέ διαρροής αποκτήσει διαρροή μεγαλύτερη από 30mA ( ένταση όχι επικίνδυνη για το ανθρώπινο σώμα).
Είναι νομοθετημένα υποχρεωτικό: Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση Φ Α΄50/12081/642/2006 (ΦΕΚ 1222/Β`/5.9.2006) Θέματα Ασφάλειας των Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (Ε.Η.Ε.), καθιέρωση υποχρέωσης εγκατάστασης διατάξεων διαφορικού ρεύματος και κατασκευής θεμελιακής γείωσης, η εγκατάσταση ενός ή περισσοτέρων διαφορικών διατάξεων είναι υποχρεωτική ως πρόσθετη προστασία από ηλεκτροπληξία για όλες τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα. Επομένως σε νέες εγκαταστάσεις θα πρέπει να είναι τοποθετημένο, σε παλαιότερες θα πρέπει να προστεθεί αν δεν υπάρχει. Επίσης με βάση την Απόφαση αυτή απαγορεύεται η παράκαμψη του ρελέ διαρροής. Όπου ακόμα υπάρχει διακόπτης παράκαμψης θα πρέπει να αφαιρεθεί από αδειούχο ηλεκτρολόγο το ταχύτερο.
Η ηλεκτροπληξία μπορεί να προκύψει από διάφορες αιτίες: Σε περίπτωση που ο άνθρωπος, είτε ένα ζώο έρθει σε άμεση επαφή (επαφή με αγώγιμο μέρος που βρίσκεται υπό τάση, για παράδειγμα βάλει ένα καρφί στην φάση μιας πρίζας) ή έλθει σε έμμεση επαφή (επαφή με εκτεθειμένο αγώγιμο μέρος που έχει αποκτήσει τάση λόγω σφάλματος μόνωσης, για παράδειγμα βλάβη σε τοστιέρα) και είναι σε επαφή με την γη, τότε διέρχεται ηλεκτρικό ρεύμα μέσα από το σώμα του και μπορεί να πάθει ηλεκτροπληξία.
Ανάλογα με το ρεύμα που θα περάσει από το σώμα, η ηλεκτροπληξία μπορεί να μοιάζει με απλό γαργάλημα στις άκρες των δακτύλων του χεριού ή μπορεί να προκαλέσει μυϊκή σύσπαση, να ανακόψει τη λειτουργία της αναπνοής, ή ακόμα να προκαλέσει καρδιακή μαρμαρυγή και το θύμα να καταλήξει .Διαβάστε περισσότερα για το τι συμβαίνει στο σώμα μας, όταν πάθει ηλεκτροπληξία
Γιατί πρέπει να ζητήσετε από τον ηλεκτρολόγο σας το συντομότερο να εγκαταστήσει ένα ή περισσότερα ρελέ διαρροής στην ηλεκτρική σας εγκατάσταση του σπιτιού σας, του γραφείου σας, της επιχείρησης σας, αν δεν έχετε ήδη ;
Διότι όπως αναφέρθηκε, τα ρελέ διαρροής (ή οι διατάξεις διαφορικού ρεύματος) με ρεύμα διαρροής μέχρι 30mA προσφέρουν ουσιαστική προστασία από έμμεση επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα, προστατεύουν όμως και σε περίπτωση άμεσης επαφής, όπως επίσης μπορούν να προλάβουν πυρκαγιές από διαρροές ρεύματος προς μεταλλικά μέρη ή προς την γείωση (ή τον αγωγό προστασίας) και μάλιστα στο ξεκίνημα τους. Έτσι ή ηλεκτρική σας εγκατάσταση θα είναι και ασφαλής και νομότυπη.
Τι πρέπει να κάνετε για να είστε σίγουροι ότι λειτουργεί το ρελέ διαρροής στον πίνακα σας;
Το ρελέ διαρροής έχει πάνω του και ένα κουμπί δοκιμών (Test button), θα πρέπει να ελέγχεται με αυτό το μπουτόν το αργότερο κάθε 6 μήνες, αν λειτουργεί σωστά.
Όταν πατήσετε αυτό το μπουτόν θα πρέπει να διακοπεί αμέσως η παροχή ρεύματος. Σε περίπτωση που δεν συμβεί αυτό, πρέπει οπωσδήποτε να καλέσετε αδειούχο ηλεκτρολόγο να ελέγξει αν το ρελέ έχει χαλάσει και θέλει αντικατάσταση.
Βέβαια, ο ολοκληρωμένος έλεγχος του ρελέ διαρροής γίνεται μόνο από αδειούχο ηλεκτρολόγο με ειδικό όργανο ελέγχου. Αυτός ο έλεγχος πρέπει α γίνεται τουλάχιστον κάθε φορά που ελέγχεται η εγκατάσταση.
Τι να κάνετε αν ¨πέσει¨ το ρελέ διαρροής;
Για να επανέρθει το ρελέ διαρροής, θα πρέπει χειροκίνητα να το ανεβάσετε μέσα από το πίνακα του σπιτιού σας. Εφόσον παρατηρήσετε να πέφτει το ρελέ αρκετά συχνά σημαίνει ότι έχετε κάποια διαρροή στο σπίτι και θα πρέπει να έρθετε σε επικοινωνία με τον ηλεκτρολόγο σας, για εκτεταμένο έλεγχο .
Διάταξη διαφορικού ρεύματος – Ένας γνωστός άγνωστος
Επιτρέπετε η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή όλου του άρθρου εφόσον αναφέρεται η πηγή .